ساختار و  ارکان

همکاران مرکز تحقیقات بهداشت باروری در بخش های زیر به فعالیت های اجرایی و پژوهشی مشغول می باشند:

  بخش ناباروری کوثر  (در حال انتقال به بیمارستان جامع زنان دکتر مهزاد)

بخش ناباروري كوثر در اواخر سال 1379 تاسيس شد ولي فعاليت اصلي خود را در زمينه انجام ART از سال 82 شروع نمود و ساختمان جديد كوثر واقع در بخش اورژانس طبقه فوقاني در سال 94 افتتاح شد.
تدريج تعداد بيماران پذيرش شده افزايش يافته بطوري كه هم اكنون بطور متوسط روزانه 70-60 بيمار در اين مركز ويزيت ميشوند. در آینده نزدیک این مرکز به مرکز نابارور بیمارستان جامع زنان دکتر مهزاد منتقل خواهد شد. بیمارستان جامع زنان در سال 1393 دستور تاسیس گرفت و در سال 1399 افتتاح گردید. این بیمارستان شامل ۳۰۰ تخت بیمارستانی اس. و دارای امکاناتی نظیر بخش تصویربرداری، رادیوگرافی، سونوگرافی، اورژانس، درمانگاه عمومی، درمانگاه تخصصی، مرکز تصویربرداری، ۹ اتاق عمل، ۱۵ تخت ویژه ICU، اتاق LDR، اتاق ایزوله، ۱۲ تخت NICU (مراقبت های ویژه نوزادان) و بخش های بستری است.

   بخش IVF بيمارستان كوثر شامل قسمت هاي زير ميباشد :

درمانگاه مجهز به تخت معاينه و دستگاه سونوگرافي با پروب واژينال ،‌اتاق IUI شامل 6 تخت ژنيكولوژي ، درمانگاه ارولوژي ، اتاق كادر بخش IVF و اتاق مشاوره ميباشد.

اتاق عمل شامل اتاق ريكاوري و pack ، اتاق عمل مجهز به دستگاه بيهوشي و سونوگرافي واژينال و ساكشن مخصوص براي pick up تخمك ، اتاق جهت ترانسفر جنين مجهز به 6 تخت ژنيكولوژي كه از اين اتاق جهت بيوپسي و PESA نيز استفاده ميشود.

آزمايشگاه بخش IVF كه مجهز به دستگاه هاي لازم براي انجام اقدامات آزمايشگاهي براي IUI,ICSI,IVF ميباشد.

دو اتاق بستري كه هر كدام داراي 4 تخت بستري ميباشند.

روش هاي درماني كه در مركز ناباروري كوثر قابل انجام است عبارتند از :

الف ) روش هاي ساده اي كه نياز به خارج كردن تخمك از بدن ندارند مثل IO , IUI.
ب ) روش هاي پيچيده تر كه نياز به خارج كردن تخمك از بدن دارند و به آنها روش هاي كمك باروري (ART ) ميگويند مثل TET,ICSI,IVF اهداي تخمك ، اهداي جنين و رحم اجاره اي.

تحريك تخمك گذاري:

دربيماراني كه عدم تخمك گذاري تنها عامل ايجاد كننده ناباروري است از اين روش استفاده ميگردد.اقدامات درماني براي القاي تخمك گذاري زماني صرفا محدود به تجويز كلوميفن سيترات بود امروزه با گسترش شگرف انواع متنوعي از عوامل را شامل مي گردد.القاي تخمك گذاري بايد با شناسائي رژيم هاي درماني موفقيت آميز با كمترين هزينه و خطر صورت گيرد.در مواردي كه درمان در دستيابي به تخمك گذاري يا حاملگي ناموفق باشد اغلب از درمان هاي تهاجمي تر استفاده ميگردد.

تلقيح داخل رحمي مايع مني(IUI):

در اين روش يا با روش تحريك گذاري ابتدا تخمك مناسب ايجاد ميكنند و يا بدون تحريك تخمك گذاري در زمان مناسب از تخمك رسيده سيكل خود فرد براي IUI استفاده ميكنند.در اين روش بعد از رسيدن فوليكول به حد 20 mm (در سيكل هاي خودبخود يا سيكل هاي القا شده با دارو) HCG تزريق شده و 34 تا 40 ساعت بعد IUI انجام ميگيرد.روز انجام IUI همسر بيمار با دادن مايع مني به آزمايشگاه بخش IVF در آزمايشگاه اسپرم از پلاسماي مني جداشده ( به روش swim-up و سانتريفيوژ بر اساس گراديان تراكم) و با استفاده از كاتتر مخصوص 5/0 سي سي از نمونه مني آماده شده در عرض 30-10 ثانيه وارد حفره رحم ميشود.

In Vitro Fertilization

شامل اقدامات هماهنگ و متوالي است كه با تحريك شديد و كنترل شده تخمدان با گنادوتروپينهاي برونزا شروع ميشود و بدنبال آن تحت نظارت با سونوگرافي ترانس واژينال بازيافت اووسيتها از تخمدان ها صورت ميگيرد ، بطور كلي هر اوسيت با 50 تا 100 هزار اسپرم متحرك انكوبه ميشود و پس از لقاح در آزمايشگاه رويانها 48 تا 72 ساعت بعد بصورت ترانس سرويكال بداخل رحم منتقل ميشوند.

Intra Cytoplasmic Sperm Injection (ICSI ) :

در اين روش بعد از گرفتن تخمك ، يك اسپرم انتخابي به داخل سيتوپلاسم تخمك تزريق ميگردد.

اهداي اووسيت (Donor oocytes) :

اووسيت فرد دهنده طبيعي با اسپرم شوهر زن نابارور تحت لقاح مصنوعي قرار ميگيرد .قبل از انتقال رويان به رحم زن نابارور ، يك رژيم تنظيم شده هورموني تجويز ميگردد تا آندومتر را براي پذيرش جنين و تكامل رويان آماده نمايد و سپس رويان انتقال مي يابد.

رحم اجاره اي يا حاملگي نيابتي (Gestational surrogates ) :

در اين روش رويان به رحم زني كه تمايل دارد به نيابت از زوج نابارور عامل حاملگي آنان باشد منتقل ميشود.

انديكاسيون ها :

1- زنان فاقد رحم چه بصورت مادرزادي و چه بصورت هيستركتومي

2- رحم بطور جبران ناپذيري آسيب ديده است مثل ناهنجاري هاي مادرزادي - چسبندگي هاي شديد داخل رحمي

3- به دليل ابتلا به بيماري هاي طبي، حاملگي براي آنان مخاطره آميز است.

اهداي جنين (Embroy donation ) :

اهداي جنين در ميان روش هاي متداول در درمان ناباروري ويژگي خاصي دارد زيرا منجر به تولد نوزادي ميشود كه هيچگونه ارتباط ژنتيكي با والدينش ندارد و در عين حال با فرزند خواندگي تفاوت اساسي دارد زيرا زن حامله ميشود ، زايمان ميكند ، نوزاد را در آغوش كشيده و شير ميدهد ،‌بزرگ ميكند و پدر طفل هم تمامي اين مراحل را شاهد و ناظر است.
لازم به ذكر است :

عمل هاي لاپارسكوپي هيستروسكوپي تشخيصي و درماني شامل بررسي وضعيت آناتوميك دستگاه تناسلي داخلي رحم و بررسي لوله هاي فالوپ و بررسي آنومالي هاي رحم انجام ميشود.

پوليپكتومي (برداشتن پوليپ اندومتريال )، رزكسيون و برداشتن سپتوم رحمي با رزكتوسكوپ انجام ميشود.

عمل هاي جراحي لاپاراسكوپي حاملگي خارج رحمي - هيدروسالپنكس - پيچ خوردگي كيست تخمدان و جراحي كيست تخمدان اندمتريوز نيز انجام ميشود.

کلینیک تخصصی رشد و تکامل کودکان :

رشد و تکامل از علوم پایه در طب اطفال است. آشنایی با الگوهای طبیعی رشد کودکان کمک می کند تا وضعیت غیر طبیعی از طبیعی به موقع تشخیص داده شده و اقدام لازم و بموقع انجام گیرد. رشد بمعنی تغییر کمی اعضای بدن است که با افزایش وزن ، قد ، دور سر مشخص می شود. تکامل یا نمو یعنی افزایش مهارتهای حرکتی، توان ذهنی و حسی است این تغییرات با نظمی ویژه، سازمان یافته و تا حدودی قابل پیش بینی رخ میدهند و تحت تاثیر عوامل بسیار زیادی هستد. حیطه های تکاملی کودک شامل: برقرای ارتباط، تکامل حرکتی درشت، تکامل حرکتی ظريف، حل مسئله، تکامل شخصی - اجتماعی و تکامل روانی اجتماعی می باشد.
کلينيک تخصصی رشد و تکامل دانشگاه علوم پزشکی اروميه در مجموعه مرکز تحقيقات بهداشت باروری و با همکاری معاونت امور بهداشتی دانشگاه در محل مرکز خدمات جامع سلامت شهری ولايت از سال 1394 تشکيل و راه اندازی شد. کليه کودکان زير 8 ساله ای که در معاينات دوره ای در محل مراکز بهداشتی و درمانی سطح شهر و روستاهای اروميه و نيز ساير شهرستانهای سطح استان که مبتلا به اختلال در يکی از شاخص های رشد فيزيکی بوده و يا نمره کافی در غربالگری تکامل بدست نياورده باشند از کليه بخشهای دولتی و خصوصی به اين مرکز ارجاع داده می شوند. در اين مرکز تخصصی، بيماران توسط پزشک معين تکامل مورد بررسی دقيقتر تشخيصی قرار گرفته و اقدامات مشاوره ای، ارجاع به سطوح فوق تخصصی و ساير مراقبتهای لازم بعمل می آيد.
برای کليه بيماران نرم افزارهای مرتبط با رشد و تکامل کودکان تکميل شده و به عنوان پايگاه داده های آماری مورد استفاده پژوهشگران مرکز تحقیقات بهداشت باروری و نيز دانشجويان قرار می گيرد.

کلینیک تخصصی سلامت جنسی :

تعريف سازمان جهاني بهداشت از بهداشت جنسي اين چنين است: «هماهنگی و سازگاری جنبه های جسمی، عاطفي، عقلاني و اجتماعي امور جنسي انسان، به گونه اي كه شخصيت، روابط و عشق را ارتقاء داده و پر بارتر كند.». بنابراين سلامت جنسي رويكردي مثبت به امور جنسي در انسان است و به پربارتر كردن زندگي و روابط بين فردي اشاره دارد. تحقق سلامت جنسي براي هر كس به اين معناست كه فرد بتواند زندگي توأم با اخلاقيات فردي و اجتماعي داشته باشد و در عين حال بتواند از رفتار باروري خود لذ ت برده و آن را كنترل كند. سلامت جنسي يعني توانايي داشتن زندگي جنسي آگاهانه، لذت بخش و بي خطر كه بر اساس بيان مثبت ويژگي هاي جنسي و احترام متقابل در روابط جنسي به وجود آمده باشد . در اين صورت بهداشت جنسي نه تنها لذت بخش است بلكه ارتباطات و روابط بين فردي را نيز تقويت کرده و از بروز بسياری از اختلافات زناشويي و در نهايت طلاق جلوگيری مي كند.
بدنبال درخواست معاونت محترم بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال 1394، مرکز تحقيقات بهداشت باروری با همکاری معاونت های امور بهداشتی و آموزشی دانشگاه، اقدام به راه اندازی کلينيک تخصصی سلامت خانواده و جنسی در مجموعه در محل مرکز خدمات جامع سلامت شهری ولايت نمود. در اين کلينيک تخصصی اساتيدی از گروههای آموزشی زنان و زايمان، بهداشت مادر و کودک، اورولوژی، بيماريهای عفونی، روانپزشکی و بهداشت مادر و کودک دانشگاه با مرکزيت مرکز تحقيقات بهداشت باروری بصورت هماهنگ نسبت به ارائه خدمات تخصصی جامع سلامت خانواده و جنسی اقدام می نمايند.
برای کليه بيماران و مراجعين پرونده نرم افزاری و سخت افزاری تشکيل شده و به عنوان پايگاه داده های آماری مورد استفاده پژوهشگران مرکز تحقیقات بهداشت باروری و نيز دانشجويان قرار می گيرد.